De Vereniging Eigen Huis moppert, de Consumentenbond klaagt en de Nederlandse
Mededingingsautoriteit is zelfs een onderzoek begonnen. Ondanks het feit dat
banken ultragoedkoop kunnen lenen bij de Europese Centrale Bank (ECB), zijn
Nederlandse hypotheekrentes relatief hoog.
In onze buurlanden, zoals Duitsland,
zijn hypotheekrentes gemiddeld lager. Opvallend in Nederland is vooral het
verschil tussen de zogenoemde euribor-rentes die banken onderling rekenen en
de variabele hypotheekrente, schreeft Z24 eerder.
Momenteel is het verschil tussen de eenmaands euriborrente (0,78 procent) en
de gemiddelde variabele hypotheekrente (3,13 procent) liefst 2,35
procentpunt. Bij vaste hypotheekrentes zijn de marges krapper. Het verschil
tussen de 10-jarige Nederlandse staatsrente en de gemiddelde 10-jarige
hypotheekrente is echter nog altijd 1,6 procentpunt.
Securitisatie
Volgens economen van de Rabobank komt dit omdat banken in tegenstelling tot
het verleden Nederlandse hypotheken nauwelijks meer door kunnen verkopen aan
beleggers, meldden ze in een recent
rapport
In eerste instantie heeft het doorverkopen van hypotheekpakketjes vooral
invloed op het vermogen van banken om weer nieuwe hypotheekleningen te
verstrekken. Maar indirect speelt ook iets anders.
Als beleggers geen hypotheekpakketjes van banken willen kopen, betekent dit
dat ze huiverig zijn voor de risico's. Ofwel: de kans dat er
betalingsproblemen ontstaan. Voor banken kan dit aanleiding zijn om de
zogenoemde 'risico-opslag' voor hypotheken te verhogen. Ofwel: wat meer
rente te rekenen ten opzichte van veilig geachte staatsleningen.
Vóór de kredietcrisis gingen pakketjes van Nederlandse hypotheken als warme
broodjes over de toonbank. Met name institutionele beleggers als
pensioenfondsen hadden ze graag, zeker omdat bijna alle (her)verpakte
Nederlandse hypotheken een zogenaamde AAA-rating hebben - de meest zekere
kredietstatus.
Herstel
Maar in 2008 ging het in Amerika mis. Veel pakketjes Amerikaanse hypotheken
met een AAA-rating bleken helemaal niet zo betrouwbaar. Kennelijk kon je
niet aan op de ratings van kredietbeoordelaars. De markt voor securitisatie
stortte wereldwijd in.
In Europa waren het vooral de Engelse en Nederlandse banken die pakketjes
hypotheken lieten 'securitiseren'. Die markt viel in 2009 compleet stil.
Afgelopen jaar hebben verschillende banken echter al weer pakketten
verkocht. En kredietbeoordelaar Standard & Poor's ziet de markt dit jaar
verder aantrekken, gaf ze begin deze week aan.
Brave betalers
Nederlandse hypotheken zullen daarbij als eerste in trek zijn. Ondanks de
relatief hoge schuld van Nederlandse huizenbezitters en ondanks de crisis
zijn Nederlanders uitermate brave betalers.
Het Waarborgfonds Eigen Woning, dat de Nationale Hypotheekgarantie uitvoert,
moest in 2009 35 miljoen euro uitkeren omdat mensen een restschuld hadden
bij de gedwongen verkoop van hun woning. Ter vergelijking: gelijktijdig
stroomde in dit crisisjaar 88 miljoen aan provisies in in het fonds.
Conclusie: midden in de kredietcrisis konden nagenoeg alle Nederlanders braaf
hun hypotheeklasten dragen. Alle reden dus voor beleggers om pakketjes
Hollandse huizenschulden niet langer te mijden.
Het feit dat banken hypotheken slecht konden doorverkopen, zoals de Rabobank
zegt, was afgelopen jaar misschien een verklaring voor het feit dat de
Nederlandse hypotheekrente relatief wat hoger ligt. Maar dit jaar gaat die
vlieger niet langer op. Omlaag dus die rente.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl